Na co?

W celach leczniczych możemy stosować liście i kwiaty. Zerwane pędy susz rozpostarte cienką warstwą w cieniu lub zawieś w pęczkach w miejscu przewiewnym. Lebiodka działa dezynfekująco, wykrztuśnie i przeciwskurczowo. Możemy ją stosować także na brak apetytu i zaburzenia żołądkowe. Odwar lebiodkowy działa uspokajająco. Wrzuć do garnuszka 1 łyżkę suszonego ziela, zalej 200 ml wody i gotuj przez 15 minut. Zewnętrznie możesz stosować spirytus lebiodkowy w postaci nacierań przy reumatyzmie, przeziębieniu lub nerwobólach. Zabierz pół szklanki świeżego ziela i zalej 300 ml alkoholu 96%. Odstaw na 10 dni i przefiltruj. Na bóle żołądka możesz pić napar (2 łyżeczki suszonego oregano na 200 ml wody), który bardzo popularny jest w Szwecji.

 

Gdzie szukać?

Lebiodka pospolita (Origanum vulgare L.) rośnie na niżu i w górach. Znajdziesz ją na suchych wzgórzach, brzegach lasu, słonecznych zboczach, czy na podłożu wapiennym. Lebiodka jest kuzynką mięty, czy tymianku i należy do rodziny jasnotowatych. Rozpoznasz ją z łatwością, ponieważ jest to dość wysoka roślina, nawet do 80 cm. Ma sztywną, czerwonawą łodygę. Różowoliliowe drobne kwiaty wyrastają w grupach w szczytowych częściach rośliny. Cała roślina nieziemsko pachnie, dzięki zawartości olejków eterycznych o leczniczym działaniu, głównie tymolu.

 

Etnobotanicznie

Lebiodka należy do roślin świętojańskich i uznawana jest za matkę wszystkich ziół, które prawdopodobnie chroniły domostwa przed chorobami. Warto ją zebrać i powiesić w domu, może oprócz śródziemnomorskiego aromatu przyniesie szczęście domownikom.

 

Jak to się je?

W kuchni możemy używać zarówno świeże, jak i suszone ziele. Wykorzystujemy nie tylko liście, ale także kwiaty. Jest doskonałym dodatkiem do warzyw, np. bakłażanów, cukinii, patisonów, pomidorów, roślin strączkowych oraz dań z jajek, cielęciny, czy makaronów w postaci pesta. Liście lebiodki utarte z czosnkiem i chili świetnie smakują z twarogiem lub świeżo pieczonym chlebem. Możesz dodawać ją także do letnich sałatek warzywnych, robiąc sos z oliwy oliwek, octu balsamicznego, czosnku oraz jej kuzynów – tymianku i bazylii. We Włoszech lebiodka jest wybitnie ceniona. Dodawana jest do risotta, pizzy, czy mięsnych pulpetów. Doskonale komponuje się także z grzybami, takimi jak rydze, czy pieczarki. Całą gałązkę z kwiatami może zanurzyć w oliwie z oliwek. Możesz z niej zrobić także pyszną lemoniadę.

 

Lemoniada lebiodkowa na lipcowe upały

3 garści świeżych liści lebiodki

1, 2 litra wody

syrop z mniszka lekarskiego lub miód

1 cytryna

Liście włóż do garnuszka, zalej 200 ml wrzątku, przykryj i odstaw na 2 godziny. Do dzbanka wlej napar, wodę, pół szklanki syropu z mniszka lub 5 łyżek miodu. Na końcu dodaj wyciśnięty sok z cytryny. Pij mocno schłodzone.

 

Chłodnik pomidorowy ze świeżą lebiodką

2 kg pomidorów (najlepiej malinowych)

1 duża cebula

2 ząbki czosnku

3 łyżki oliwy z oliwek

1 duży jogurt naturalny

1 duży kefir

1 duża śmietana kwaśna 18%

1 duża śmietana słodka 30%

małą miseczka świeżych liści oregano

sól, pieprz i cukier do smaku

Obrane ze skórki pomidory i pokrojone w kostkę dusimy na oliwie z cebulą i czosnkiem z dodatkiem pieprzu i soli, aż pomidory będą miękkie. Na końcu dodajemy posiekane oregano i jeszcze 5 minut dusimy. Pozostawiamy do ostygnięcia, następnie dodajemy „białe składniki” (śmietany, jogurty i kefir) i blendujemy. Doprawiamy solą, pieprzem i cukrem, następnie wkładamy do lodówki na 2 godziny. Jemy z posiekanymi świeżymi liśćmi lebiodki, grzankami lub młodymi ziemniaczkami.

 

Smacznego!